Contenuto

“Scritta nunziale” — Ottobre del 1073

tratta dal “Codice Diplomatico Barese”, vol. IX, Bari 1923

Doc. 6   A.D. 1073 — Ottobre — Ind. XII — Trani.
“Imperii Michaelis, Constantini Porphyrogeniti et Andronici anno VII.
 “Scritta nunziale
“… ne domini nostri Jesus Crhisti. Septimo anno regnantibus domino Michaele et domino Constante Perphyrogito et cum eis regnante domino Andronico gloriosissimis imperatoribus nostris. mense october duodecima indictione. brebe recordationis factum a me Dumnando, f. Gizzonis de civitate Andre. de eo quod in eadem... iam subscriptorum testium. Qualiter Risando qui nunc est habitante de civitate Trane f. Jaquinti de loco Casamaxima guadiam michi dedit et... vit Garofalo commanente de iamdicta civitate Trane f. Risandi de predicto loco Casamaxima, et Petro qui est habitante ex predicta civitate Trane f. Maraldi ex iamdicto loco Camaxima.
Ea racione, ut ipse qui supra Risando et eius heredes donent michi meisque heredibus duodecim solidi aurei soteriki boni veteres thorniates olotrachi pro lecto cum panni et pro vestimento serico. et una ancilla bona de genere sclavorum. iuvenile cum sana membra et absque omni mala infirmitate que bene possat servire. Et pro tota eadem donacione ut prelegitur. recipiente exinde a nos launegilt parium manizzi nuscinei. In tali quidem ordine ut iamdicti solidi qualiter prelegitur donemus illos ego et meos heredes proprie Dumnande f. mee quam ipse qs. Risandus sibi eam a me guadiavit nurum et uxorem Jaquinto filio suo et iamdicta ancilla donemus inter ambos prenominatos virum et uxorem ut recipiamus exinde ab eis launegilt ut sopra manizzi nuscinei. Nam si ipse qs. Risandus consocroneus meus, vel eius heredes non adimpleverint michi meisque heredibus ea que prelegitur in supradicta racione et aliqua angustia exinde fecerint nobis per quodlibet ingenium. obligavit se et suos heredes, per iamdictam guadiam et per districtam supernominati mediatores dare michi meisque heredibus quinquaginta solidos constantinianos et ea que preiegitur adimpleant nobis per invitis. Iterum ipse qs. Risandus consocroneus meus guadiam michi dedit et predictos mediatores michi posuit.
Eo tinore. ut det atque tradat eidem f. suo genero meo sorcionis integram ex omnibus rebus suis stabilibus et mobilibus transactibe ad frugiandum et per nullis modis vel ingenium habeat potestatem iamdictus Risandus consocroneus meus diebus vite sue remeliorare qualemcumque f. suum de quacumque rebus sua stabile et mobile plus de prenominato filio suo genero meo aut qualemcumque nurum suam plus de prenominata f. mea nurum suam vel quoscumque nepotem suum plus de filiis filiabus qui ex eis nati fuerint. Quod si taliter hec omnia non adimpleverint. atque observaverint per supradicta racione et aliqua angustia nobis exinde fecerint per quodlibet ingenium obligavit se et suos hredes per iamdictam guadiam et per districtim super nominati mediatores. dare michi meisque heredibus quadraginta solidos constantinianos et ea que prelegitur de iamdicta sorcione adimpleant per invitis. et ipsa melioracio redeat in confuso inter toti ipsi fratres et f. atque nuris seu nepotes eiusdem Risandi. ut pariter atque equaliter habeant illud inter se. Quam et ipsi supernominati pater et f. guadiam michi dederunt ipse quidem f. eius per verbum et absolucionem eique suo genitori. et predictos mediatores michi posuerunt.
Ea racione. ut secundum eorum potenciam vivant quieti et pacifici cum prenominata filia mea sicut ceteri Longobardi vivunt quieti et pacifici cum suis nuris et uxoribus. Et si aliquid iniuste ad eam fecerint unde secundum legem non fuerint nobis ausi iurare cum duodecim parentibus et sacramentalibus suis. per omnem vicem placitaverunt dare michi meisque heredibus viginti solidos costantinianos et vices suas emendent. Quod si iurare presumpserint sint absoluti. et ipsa pignera redeat ad eos sine iusticia. Et si pro adulterio iniuste ad eam fecerit ipse qs. vir eius. si fuerit ancillam eius. tradat eam in manus nostras ad faciendum de ea que nobis placuerit. Et si fuit libera. eiciat eam de domo sua. et nobis componat solidos viginti. Et si quod absit peccatis exigentibus iamdicta f. mea depredata fuerit a quacumque gente. ubi ipsi supranominati pater et f. ausi fuerint pergere et dirigere. vadant seu dirigant. et certent eam excomparare. Quod si neglegenciam ex eam fecerint et non illam excomparaverint unde secundum legem non fuerint nobis ausi satisfacere. spoponderunt nobis in predictam guadiam ut per districtim supernominati mediatores. dare michi meisque heredibus sexaginta solidos costantinianos. Et in antea excomparent eam per invitis. et habeant eam uxorem ipse qs. vir eius sicut et antea habuit. Deinde ipse quidem Jaquintus generus meus per verbum et absolucionem eique suo genitori. guadiam michi dedit et predictos mediatores michi posuit.
Ea racione. ut si nutu Dei iamdicta f. mea uxore sua ad mortem venerit. et habuerit f. aut f. potestatem habeat indicare vel ordinare pro anima sua totum et integrum quantum in ipsa paruent de illud quod ipsa portaverit in die nupciarum et de ipse qs. socrus eius michi placitavit dare in datione. Et si fuerit ibi eundem vir eius, plicet se in ipsa ordinatione. ut una mecum vel cum heredibus meis aut cum alios nostros parente indicet et ordinet illud pro anima sua qualiter volerit. Et si non fuerit ibi. et ipsa indicaverit mecum vel cum heredibus meis aut cum alio nostros parentes ut firmum et stabilem permaneat. Et ille cum redierit, non habeat potestatem illud dirrumpere aut removere quod indicatum invenerit. nam si fuerit ibi et noluerit illuc plicare. ut ea que prelegitur similiter indicet et ordinet illud pro anima sua qualiter voluerit. Vel si non fuerit ibi et cum redierit voluerit dirrumpere guadiam per districtim supernominati mediatores dare michi meisque heredibus triginta solidos constantinianos. Et in antea ipsa ordinacio omni tempore firma et stabile permaneat. Et ipsi supranominati mediatores tribuerunt nobis licenciam sine compellatione se et suos heredes pignerare per omnes causas suas legitima et inlegitima pignera donec perveniamus ad ea que prelegitur.
 
Et hoc brebe in superdicta racione scripsi ego notarius et interfui.
Actum mense et supernominata indictione.  + Ego Smaragdus diaconus   + Ego Leo.

 

[riportata in “Andria nel Medioevo” di Pasquale Barbangelo, Tip. Guglielmi, Andria, 1985, pagg. 146-148]